O Szkole

a)Hill, b)Mackenzie, c)Sherbrooke ………………………………………………… 1p

………………………………………………………………………………………. 1p

……………………………………………………………………………………….. 2p

4.Pod Talaverą miała miejsce największa jednoczesna salwa karabinowa podczas wojen napoleońskich. Kto ją oddał i ile karabinów naraz wystrzeliło?

……………………………………………………………………………………….. 2p

5.Co (poza ranami bitewnymi) było przyczyną śmierci wielu rannych pod Talaverą?

………………………………………………………………………………………... 1p

7.Jaki tytuł arystokratyczny nosił dowodzący pod Albuerą Francuzami marsz. Soult?

………………………………………………………………………………………... 1p

9.Dlaczego polscy ułani musieli porzucić pod Albuerą część zdobytych dział?

………………………………………………………………………………………... 1p

………………………………………………………………………………………… 1p

13.Generał Victor podjął atak pod Espinozą chcąc zmyć hańbę porażki pod […]

………………………………………………………………………………………… 1p

a)19 XI 1809, b)23 X 1808, c)14 IX 1811 …………………………………………… 1p

a)Palafox, b)Areizaga, c)Castaños……………………………………………………. 1p

16.W jakiej części Hiszpanii (regionie) leży Vitoria, gdzie stoczono bitwę w 1813 r.?

………………………………………………………………………………………… 1p

17.Brytyjską 3. dywizją, która dokonała przełamania francuskiego centrum w pierwszej fazie bitwy pod Vitorią dowodził:

a)Thomas Picton, b)Joaquin Blake, c)Arthur Wellesley................................................ 1p

………………………………………………………………………………………… 1p

19.Dlaczego Wellington po bitwie pod Vitorią nazwał swoich żołnierzy szumowinami?

………………………………………………………………………………………… 2p

a)5180, b)6898, c)7990, d)8159………………………………………………………. 1p

……………………………………………………………………………………… 1p

22.Dlaczego w grudniu 1813 r., po zajęciu San Sebastian i Pampeluny, Brytyjczycy pospiesznie wkroczyli do Francji?

……………………………………………………………………………………… 1p

23.Jaka była wartość łupu zdobytego pod Vitorią, liczona w dzisiejszych euro?

……………………………………………………………………………………… 1p

24.Hiszpański gen. Urbino hrabia Cartojal został pokonany 27 marca 1808 r. przez Francuzów w bitwie pod:

a)Badajoz, b)Ciudad Real, c)Kadyksem, d)Sewillą………………………………... 1p

……………………………………………………………………………………… 2p

……………………………………………………………………………………… 1p

28.Ile beczek prochu wysadzili Brytyjczycy w La Coruñi nocą z 15 na 16 stycznia 1809 roku? ……………………………………………………………………………….. 1p

29.Wymień trzy sposoby zabijania przez Brytyjczyków pod La Coruñą własnych koni, których nie zabrano na okręty………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3p

30.W wyniku bitwy pod Buçaco i innych działań, na pocz. 1811 roku w rękach wojsk marszałka Massény pozostało tylko jedno portugalskie miasto. Była to:

a)Lizbona, b)Evora, c)Almeida …………………………………………………….. 1p

31.Jaka artyleria poza brytyjską uczestniczyła po ich stronie w bitwie pod Buçaco?

………………………………………………………………………………………. 2p

………………………………………………………………………………………. 1p

33.Jakie jednostki francuskie głównie przyczyniły się do stłumienia madryckiego powstania „Dos de mayo” w 1808 roku?

………………………………………………………………………………………. 2p

34.Ilu obywateli francuskich zamordował tłum podczas rozruchów w Walencji w 1808 roku?

a)338, b)573, c)281, d)259 …………………………………………………………. 1p

35.Jaką „botaniczną” nazwę nosiła zatoka w pobliżu Barcelony, w której w 1808 roku fregaty Collingwooda zablokowały okręty francuskie?

………………………………………………………………………………………. 1p

10.Różnice w składzie wojsk [przewaga franc. w kawalerii, koalicyjna w piechocie]

19.Ponieważ, porzuciwszy dyscyplinę, zajęli się łupieniem porzuconych przez Francuzów taborów i nie byli przez to zdolni do podjęcia pościgu

27.Bronił samego miasta przed Francuzami, opóźniając ich ataki na Brytyjczyków

29.Strącanie z urwiska, uderzanie w głowę drewnianymi młotami, podrzynanie gardeł pałaszami

Lidzbarskie Liceum Ogólnokształcące, jedna z pierwszych szkół polskich uruchomionych po wojnie, ma znacznie dłuższą historię.

U korzeni drzewa genealogicznego lidzbarskiej oświaty znalazłaby się niewątpliwie założona w XIVw. (odnotowana w XVw.) szkoła parafialna. Nasze liceum należy do najmłodszych pędów tego drzewa (najświeższe listki to Szkoła Specjalna, SP nr 4 i Szkoła Muzyczna). Gmach LO stanął ok. 1930r. Nie znaczy to, że dzieje szkoły wtedy się zaczęły: wszak było to tylko ogniwo długiego procesu. „Ogólniak” jest następcą całego szeregu placówek oświaty żeńskiej, których dzieje krótko przedstawiamy.

Zalążki szkolnictwa żeńskiego pojawiły się w XVIIIw., kiedy to na fali Oświecenia zaczęto kształcić zamożne panny. Nieliczne grono młodych dziewcząt pobierało wówczas nauki w prywatnym mieszkaniu nauczyciela. Niestety nie wiemy, gdzie to było. Trwalsze podstawy szkolnictwa żeńskiego stworzył biskup Józef von Hohenzollern (1808-1836), powierzając misję kształcenia kobiet siostrom zakonu Św. Katarzyny. Przy klasztorze powstał też w 1872r. zakład kształcenia nauczycieli. Ta szkoła podstawowa była płatna, w 2 połowie XIXw. Uczyło się w niej 50 dziewcząt, ponadto 20 przebywało w pensjonacie „katarzynek”.

Epoka Kulturkampfu (walki państwa z katolicyzmem i mniejszościami w Niemczech) przyniosła odebranie siostrom koncesji na nauczanie, co spowodowało chwilowe zawieszenie działalności szkoły (1 X 1877). Później użyto doraźnie nauczycieli ze szkoły dla chłopców. Od 1878r. zatrudniono świeckie nauczycielki, co zwiększyło koszty nauki. Dopiero w 1886r. siostrom znów zezwolono na utrzymanie pensjonatów. Ok. roku 1999 najmłodsze dziewczęta uczyły się w siedmioklasowej szkole powszechnej, która mieściła się w budynkach klasztornych. Choć wkrótce rozpoczęto budowę nowego budynku, to aż po rok 1945 placówka była Katolicką szkołą Ludową dla Dziewcząt (obecnie „dwójka”).

Żeńskie szkolnictwo średnie długo pozostawało w tyle za męskim. Dopiero w 1899r. dziekan dr Augustyn Spannenkrebs powołał do życia trzyklasową prywatną szkołę „wyższą” dla dziewcząt. Najprawdopodobniej mieściła się ona w obecnym budynku internatu Szkoły Specjalnej przy ul. Zielonej. Ten obiekt byłby więc „pramatką” naszego L.O. Za taką lokalizacją przemawia też fakt, że przed 1945r. ul. Zielona nosiła imię A. Spannenkrebsa. Dziewczęta opuściły ten budynek w 1931. Wówczas bowiem na terenach byłych ogrodów biskupich, na „zielonych wzgórzach” powstały nowe szkoły: Katholische Anaben – und Mädchen Volkschule (katolickie „powszechniaki” dla chłopców i dziewcząt, obecnie (1995r.) SP nr 1 i 2) oraz liceum żeńskie, już jako szkoła państwowa. Oba te obiekty posiadały zbliżony styl architektoniczny. W okresie hitlerowskim szkoła otrzymała nową nazwę, patronkę i program. Zmiany programowe polegały głównie na rozbudowaniu zajęć z zakresu gospodarstwa domowego. Szkoła, zwana oficjalnie „Oberschule für Mädchen” (żeńska szkoła średnia) nosiła też nazwę „Agnes Riegel – Schule”, od swej patronki.

Agnes Miegel, poetka i pisarka związana była początkowo z ruchem narodowosocjalistycznym, wierzyła, iż ruch ten przyczyni się do podniesienia Niemiec z upadku po 1918r i ich moralnego odrodzenia. W jej twórczości nie odnajdziemy nienawiści czy rewanżyzmu. Tworzyła „swojskie klimaty”, głosiła miłość do stron rodzinnych, uczulała na los ubogich odaków. Taka wschodniopruska niemiecka Konopnicka. Raczej zbłąkana, naiwna intelektualistka, niż wojująca nazistowska bojowniczka. Do czasu wierzyła Hitlerowi, tak jak i wielu spośród nas wierzyło (i wierzy nadal) w „czyste intencje” polityków spod ciemnej gwiazdy. Ze zdjęcia spogląda zwykła kobieta o miłej powierzchowności.

Agnes Miegel – Schule zawiesiła zajęcia jesienią 1944r., podobnie jak inne szkoły lidzbarskie. Nadchodził front. Niewinne rodziny hitlerowskich zbrodniarzy i zwykłych żołnierzy miały zapłacić wysoką cenę, bo nadchodzili nowi barbarzyńcy, pełni żądzy odwetu. Dopiero po wielu miesiącach szkoła zaczęła znów pełnić rolę, do której została powołana. Miała jednak zupełnie nowe oblicze. Ludzie, którzy przybyli tu po przejściu pustoszących hord, musieli tworzyć wszystko od nowa.

1. Czy uczniowie obecnego LO powinni wiedzieć coś więcej na temat historii przedwojennej szkoły i jej patronki?

2. Czy warto nawiązać kontakty z absolwentami sprzed 1945r.? Jeśli tak, to chwila jest ostatnia, bo ludzie ci powoli wymierają.

W liceum chodziłam do klasy oznaczonej literką "D", ktora informowała, że to profil biologiczno - chemiczny. Dlatego też lekcji biologii było najwięcej, a tym samym i spotkań z panią profesor Teresą Modrzejewską. Pamiętam, że ilość godzin biologii w tygodniu mnie na początku przerażała. Jak zresztą wszystko w pierwszym tygodniu nauki w Jagiellonce. Szybko okazało się, że profesor Modrzejewskiej niepotrzebnie się bałam. Wprawdzie nie była naszą wychowawczynią, lecz tak ją traktowaliśmy. To jej się zwierzalismy, narzekaliśmy na innych nauczycieli, szukaliśmy porady i ratunku. Pani Profesor Teresa Modrzejewską była taką naszą klasową mamą.

Pani Profesor Czesława Botulińska – wspomnienie

Matematyka królową nauk? Dla mnie była Królową Udręki!  Czym dziś zaskoczy nas Pani Profesor? Rządek? Jeśli tak – która dziesiątka listy? Uda mi się czy też będę skazańcem? A może odpowiedź przy tablicy? Która tablica – górna czy dolna? Komu się dziś powiedzie i otrzyma wymarzony dostateczny?

Zima. Za oknem pracowni matematycznej ulubienice Pani Profesor – sikorki łapczywie dziobiące kawałek słoniny. Miły obrazek, chwila relaksu, więc sami chętnie przynosiliśmy do szkoły stosowne kąski.

 Dla niewtajemniczonych – zaskoczenie, zdumienie, śmiech. Dla weteranów- pełna niespodzianek „matematyczna” rzeczywistość. Metodyka w wydaniu Pani Profesor Botulińskiej. 

Od tamtego czasu minęło już 30 lat. Wspomnienie jednak żywe, jakby wczoraj.
Dziś sama jestem nauczycielką (nie matematyki!). Dziś widzę to inaczej.

Spojrzenie przez pryzmat czasu i własne doświadczenia zawodowe uzmysłowiły mi, że nie chodziło o budzenie lęku, o kreowanie się „na postrach uczniów”. To były czytelne sygnały – ucz się, pracuj systematycznie, bądź obowiązkowy!
Cel został osiągnięty – wszyscy zdaliśmy maturę.

Dziś wielu wychowanków Pani Profesor pełni ważne funkcje. 
Piątek, 4 marca, godz. 12.00. Kościół pod wezwaniem A. Boboli na Astronomów.

Niewielka urna, portret z ciepłym uśmiechem. Wieńce, kwiaty, cisza, zaduma, żałobne pieśni. Ławki wypełnione po brzegi – rodzina, przyjaciele, znajomi, nauczyciele, kilka pokoleń byłych uczniów.

Sztandar lidzbarskiej Jagiellonki. Przed ołtarzem ksiądz Grzegorz Puchalski – rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Elblągu – były wychowanek. 

Tak pożegnaliśmy Panią Profesor Czesławę Botulińską. Naszego nauczyciela, wychowawcę , nasz AUTORYTET. Odeszła. 

Dla nas to jednak nie koniec. Będzie żyła w każdym z nas. We wspomnieniach, rozmowach, w matematycznych łamigłówkach. W słonince dla sikorek… 
Spoczywaj w pokoju!
 Była uczennica  

Lidzbarskie liceum wyróżnione

Lidzbarska „Jagiellonka” zajęła 12 miejsce w województwie warmińsko-mazurskim, w rankingu czasopismo „Perspektywy”, wyprzedzając licea z Olsztyna czy Bartoszyc i otrzymała odznakę „Brązowej Szkoły".

Wykształcenie ogólne to jeden z ważnych warunków ludzkiej aktywności, czy to społecznej czy też politycznej. Licea ogólnokształcące miały za zadanie nie tylko kształcenie, ale też wychowanie młodego pokolenia.

Od samego początku, od powrotu Polski na Warmię w 1945 roku, nikt nie miał wątpliwości, że wraz z innymi dziedzinami życia społecznego należy też odbudować placówki edukacyjne wszystkich szczebli, odpowiadających randze miasta powiatowego.

Oprócz podstawówek i szkół zawodowych miasto musiało posiadać szkołę średnią programowo przygotowującą część młodzieży do wyższych studiów. Blask korony wielkiego króla Kazimierza Jagiellończyka zainspirował władze do nadania jego patronatu jedynemu liceum ogólnokształcącemu w mieście. Stąd wzięło się ciepłe, ale też ambitne, potoczne określenie szkoły: lidzbarska „Jagiellonka”.

Mimo upływu lat i zawiłości historii lidzbarskie liceum wciąż pełni tę samą rolę - kształci do matury i wyższych studiów. Często słyszy się w rozmowach o szkolnictwie słowa „poziom nauczania”. Jeden z absolwentów, student medycyny, stwierdził kiedyś: „poziom szkoły zależy głównie od nastawienia uczniów i ich rodziców, od ich systematyczności i chęci współpracy z nauczycielami”.

Wciąż rozbudowywana galeria Absolwentów jest najlepszym dowodem, że ci, którzy naprawdę chcą i potrafią pracować, bez problemu dostaną się na wymarzone studia. Lidzbarska „Jagiellonka” może poszczycić się wieloma wybitnymi absolwentami: naukowcami, ludźmi kultury, artystami, oficerami, politykami, nauczycielami czy sportowcami.

Liceum w niedużym powiatowym mieście zapewnia – obok przewidzianej przepisami oferty edukacyjnej – również bardziej familiarny, niż w wielkich miastach, stosunek do młodzieży. Ułatwia to zapobieganie problemom zdarzającym się w środowiskach szkolnych, np. od lat nie notujemy przypadków przemocy fizycznej (tzw. fali szkolnej).

Kadra nauczycielska składa się z osób posiadających własne pasje i zainteresowania, co przekłada się na działania w szkole (konkursy, inicjatywy kulturalne, artystyczne, sportowe i popularnonaukowe), szczególnie owocne bywają kontakty na linii: nauczyciel z pasją – uzdolniony uczeń. A takich mamy wielu.

Sukcesy uczniów są powodem umieszczania szkół w różnego typu modnych ostatnio rankingach. Jeden z nich jest prowadzony od piętnastu lat przez czasopismo „Perspektywy”. 

Zgodnie z postanowieniem Kapituły licea ogólnokształcące zostały ocenione za pomocą trzech kryteriów. Są to: sukcesy szkoły w olimpiadach, wyniki matury z przedmiotów obowiązkowych oraz wyniki matury z przedmiotów dodatkowych.  
W Rankingu 2016 brane były pod uwagę wyniki matury pisanej w tzw. „nowej formule”.

Do sporządzenia rankingu wykorzystano dane ze źródeł zewnętrznych wobec ocenianych szkół. Były to protokoły komitetów głównych olimpiad, zestawienia okręgowych komisji egzaminacyjnych (OKE) z wynikami egzaminów maturalnych. Lidzbarska „Jagiellonka” zajęła 12 miejsce w województwie warmińsko-mazurskim, wyprzedzając licea z Olsztyna czy Bartoszyc i otrzymała tym samym odznakę „Brązowej Szkoły”. 

Aktualnie Liceum Ogólnokształcące proponuje następujące rozszerzenia: -język polski, historia, wiedza o społeczeństwie -język polski, język obcy nowożytny, geografia -matematyka, chemia, biologia -matematyka, fizyka, geografia -biologia, chemia, fizyka w medycynie -język obcy nowożytny, wiedza o społeczeństwie, geografia. 

O wynikach świadczą nie tylko liczby pojawiające się w najróżniejszych zestawieniach. Sukcesy szkoły są wspólnym dziełem nauczycieli i uczniów w dojrzały sposób gospodarujących czasem i energią. 

W dniach 26-27 września 2015r. odbył się kolejny – IX Zjazd Absolwentów naszego Liceum Ogólnokształcącego. O tym, że było ono i nadal jest szkołą ważną dla naszego środowiska, świadczy już sama liczba obecnych na zebraniach w sprawach Zjazdu, dzisiejszych pracowników placówki. Tych, którzy po latach powrócili w jej mury, by zasiąść tym razem po drugiej stronie biurka, plecami do tablicy. Od samego początku, od powrotu Polski na Warmię w 1945 roku, nikt nie miał wątpliwości, że wraz z innymi dziedzinami życia społecznego należy też odbudować placówki edukacyjne wszystkich szczebli, odpowiadających randze miasta powiatowego. Oprócz podstawówek i szkół zawodowych miasto wprawdzie nieduże, lecz ambitne i z wielką historią, musiało posiadać szkołę średnią programowo przygotowującą część młodzieży do wyższych studiów. Przybysze z różnych stron zniszczonych wojną ziem byłej już wtedy II Rzeczypospolitej budowali od podstaw nasze liceum w nowych warunkach, w nowym miejscu. Niektóre z miejscowych „duchów przeszłości” były im przyjazne: inspirujące postacie Mikołaja Kopernika, Ignacego Krasickiego czy też władcy, dzięki któremu przed wiekami Warmia znalazła się w granicach Polski – Kazimierza Jagiellończyka. Blask korony wielkiego króla zainspirował władze do nadania jego patronatu jedynemu liceum ogólnokształcącemu w mieście. Stąd wzięło się ciepłe, ale też ambitne, potoczne określenie szkoły: lidzbarska „Jagiellonka”. Jej pierwszą siedzibą był budynek dawnego gimnazjum dla chłopców przy ul. Orła Białego. Po kilku latach liceum przeniesiono do obecnego gmachu przy ul. Krasickiego 4. Była to dawna szkoła dla dziewcząt, stąd – z braku odpowiedniej sali gimnastycznej – zaadaptowano na nią byłą aulę szkolną. Kadrę od początku tworzyli nauczyciele w różnym wieku i o różnych korzeniach, czasem postacie wybitne, wielce oryginalne i malownicze. Wielu z nich spoczywa już, niestety, na cmentarzu położonym tuż za ogrodzeniem. Zarówno szkoła jak i cmentarz są położone w historycznym miejscu: na terenie byłych ogrodów „księcia poetów” – Ignacego Krasickiego, obok letniego pałacyku zwanego „oranżerią”.

Nawet jeśli nie sięgać do przedwojennych, niemieckich dziejów szkolnictwa w Lidzbarku i dziejów samego budynku, przez prawie siedem dziesięcioleci „Jagiellonka” dorobiła się ciekawej historii. Jej dzieje po 1945 roku spisali w tworzonych w różnym czasie pracach magisterskich: pan profesor Henryk Kaczyński (ob. Emerytowany nauczyciel LO) i kolega Mariusz Gryszkiewicz (absolwent „Jagiellonki”, ob. Nauczyciel Gimnazjum Nr 1). Tam odsyłamy bardziej dociekliwych, zainteresowanych losami szkoły. Losy te bywały zawiłe, jednak czy to w postaci wymodelowanej obowiązkowo na wzór radziecki „jedenastolatki (to inna z dawniej używanych nazw placówki), czy to w obecnej postaci szkoły trzyletniej, „Jagiellonka” pełniła tę samą rolę: kształciła i kształci do matury i wyższych studiów. Często słyszy się w rozmowach o szkolnictwie słowa „poziom nauczania” ; jeden z naszych absolwentów, student medycyny, stwierdził kiedyś: „poziom szkoły zależy głównie od nastawienia uczniów i ich rodziców, od ich systematyczności i chęci współpracy z nauczycielami”. Fakt: ci, którzy naprawdę chcą i potrafią pracować, bez problemu dostają się tam, gdzie pragną i realizują marzenia. Świadczy o tym choćby wciąż rozbudowywana Galeria Absolwentów zawieszona w korytarzu parteru. Ważne jest też to, iż nasi absolwenci, nie tylko ci z galerii, są nadal zainteresowani losami miasta i szkoły. Odczuwają więź z tymi murami i ludźmi. W różnych formach wspierają nasze przedsięwzięcia. Bywa, że i w tej najtrudniejszej – materialnej – sferze. Progi lidzbarskiej „Jagiellonki” przekraczają kolejne pokolenia – dzieci, wnuki i prawnuki naszych absolwentów. W mojej własnej rodzinie absolwentem szkoły jestem ja sam, moja mama, jej siostra, kilkoro kuzynów, moja żona i nasza dorosła córka. Babcia była kiedyś zatrudniona w obsłudze. Podobnie rzecz się ma w przypadku większości obecnych nauczycieli i uczniów. Liceum w niedużym powiatowym mieście zapewnia – obok przewidzianej przepisami oferty edukacyjnej – również bardziej familiarny, niż w wielkich miastach, stosunek do młodzieży.. Ułatwia to zapobieganie problemom zdarzającym się w środowiskach szkolnych: np. od lat nie notujemy przypadków przemocy fizycznej (tzw. fali szkolnej). Kadra nauczycielska składa się z osób posiadających własne pasje i zainteresowania, co przekłada się na działania w szkole (konkursy, inicjatywy kulturalne, artystyczne, sportowe i popularnonaukowe), szczególnie owocne bywają kontakty na linii: nauczyciel z pasją – uzdolniony uczeń. A takich mamy wielu. Szczególnie wybitnych nominujemy do nagród Premiera, Starosty czy Dyrektora. Szkoła posiada także własną, szczególną nagrodę: Nagrodę Jagiellończyka. Otrzymać ją mogą, za szczególne zasługi osobiste i zachowywanie związków z miastem i szkołą, zarówno nasi absolwenci z dawnych lat, jak i osoby obecnie kończące lidzbarską „Jagiellonkę”. Muszą jednak spełnić dość surowe kryteria, dlatego upragniona statuetka (gustowne popiersie Patrona Szkoły) nie każdego roku zostaje przyznana. Wciąż jednak znajdują się osoby, które na nią zasługują. Świadczy to o żywotności naszej szkoły i jakości naszych absolwentów, co w naszych czasach nie jest takie łatwe ani oczywiste.

1.Jak nazywa się współczesna polska autorka wielu prac poświęconych Kazimierzowi Jagiellończykowi?
ODP Prof. Maria Bogucka.
2.Dlaczego o Kazimierzu mówiono, że w odróżnieniu od starszego brata - urodził się pod złą gwiazdą?
ODP Ponieważ przy jego narodzinach plotkowano o rzekomej zdradzie małżeńskiej jego matki a wróżbita przepowiedział mu trudne panowanie.
3.Podaj dokładną datę (i dzień tygodnia) narodzin Kazimierza Jagiellończyka.
ODP 29 listopada 1427 r., sobota.
4.Podaj datę dzienną (i dzień tygodnia) chrztu Kazimierza Jagiellończyka.
ODP 21 grudnia 1427 r., niedziela.
5.Kto ochrzcił Kazimierza Jagiellończyka?
ODP Biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki.
6.Kto był matką Kazimierza Jagiellończyka?
ODP Księżna Zofia Holszańska zwana Sonką, czwarta żona Władysława Jagiełły.
7.Jakie drugie imię nosił Kazimierz Jagiellończyk?
ODP Andrzej.
8.Jak nazywali się dwaj opiekunowie królewiczów Władysława i Kazimierza, ustanowieni przez Wladysława Jagiełłę i radę królewską?
ODP Duchowny Wincenty Kot z Dębna i rycerz Piotr Ryterski (z Rytra).
9.Czego domagali się panowie polscy w zamian za uznanie praw Wladysława Warneńczyka do tronu po zgonie Władysława Jagiełły?
ODP Rozszerzenia przywilejów i włączenia Litwy do Polski.
10.Kiedy i gdzie udało się Władysławowi Jagielle ostatecznie przeforsować uznanie praw swoich synów do następstwa tronu w Polsce?
ODP W 1432 r. w Sieradzu.
11.Kto i na jakiej zasadzie faktycznie zarządzał Polską w pierwszych latach po zgonie Władysława Jagiełły (1434 r.)?
ODP Kardynał Zbigniew Oleśnicki. Przewodniczył radzie królewskiej sprawującej rządy wobec małoletniości króla Wladysława i jego brata.
12.Kto po śmierci namiestnika Litwy, wielkiego księcia Zygmunta Kiejstutowicza zaproponował kandydaturę 13-letniego Kazimierza na to stanowisko?
ODP Jego matka, księżna Zofia Holszańska.
13.Czy Kazimierz wg umowy miał stać się udzielnym w. ks. Litwy w 1440 r.?
ODP Nie, tylko tymczasowym namiestnikiem.
14.Kto z panów litewskich powitał Kazimierza jako pierwszy w 1440 r.?
ODP Książę Michał Zygmuntowicz.
15.Na czym polegał dokonany w Wilnie w 1440 r. zamach stanu?
ODP Panowie litewscy, wbrew ustaleniom z Krakowa, obwołali Kazimierza w. ks. litewskim.
16.Czy starszy brat Władysław uznał władzę książęcą Kazimierza na Litwie?
ODP Nie uznał.
17.Wymień przynajmniej dwa posunięcia Kazimierza z lat 1440-1444 stabilizujące sytuację na Litwie.
ODP Np. usunął z kraju zabójcę w.ks. Zygmunta (Iwana Czartoryskiego) i syna Zygmunta Michała, stłumił bunt na Smoleńszczyźnie, stworzył na Żmudzi osobne województwo, wydzielił stryjowi Świdrygielle dożywotnią dzielnicę.
18.Jakie miasto na Ukrainie, którego zarządcą był kuzyn Olelko Włodzimierzowicz, było wówczas (1440-1444) ośrodkiem intryg przeciwko Kazimierzowi?
ODP Kijów.
19.Dlaczego na zjeździe w Sieradzu w 1445 r. postanowiono przekazać tron Polski Kazimierzowi? Podaj trzy przyczyny.
ODP Uczestnicy zjazdu byli przeciwni dalszym rządom nielubianego biskupa Oleśnickiego, liczyli na kolejne przywileje, chcieli odnowić unię z Litwą.
20.Jaki magnat litewski wywierał największy wpływ na Kazimierza w pierwszych latach rządów na Litwie?
ODP Jan Gasztołd.
21.Dlaczego Kazimierz pragnął zachować odrębność Litwy w związku z Polską?
ODP Jego dziedziczne rządy na Litwie wzmacniały pozycję jego i dynastii w Polsce, gdzie o obsadzie tronu decydowali panowie polscy.
22.Jakie kontrkandydatury wobec Kazimierza wysuwano w Polsce w latach 1445-1447, w trakcie rokowań na temat warunków objęcia tronu polskiego?
ODP Fryderyk Hohenzollern, Piastowie mazowieccy Bolesław i Ziemowit.
23.Kiedy dokładnie Kazimierz zdecydował się przyjąć koronę polską?
ODP 24 czerwca 1447 r.
24.Gdzie w czerwcu 1447 r. wracający z Litwy Kazimierz spotkał się z matką?
ODP W Sandomierzu.
25.Kto w Krakowie w 1447 r. wygłosił przed Kazimierzem mowę powitalną? Kim był z pochodzenia?
ODP Profesor medycyny z Akademii Krakowskiej, chłopski syn Jan z Ludziska.
26.Jaką reformę dotyczącą wsi przeprowadził Kazimierz na Litwie przed wyjazdem do Polski po tron?
ODP 2 maja 1447 r. uwolnił chłopów od obowiązku podwód (darmowego transportowania urzędników władcy).
27.Jaki antagonizm regionalny wykorzystał Kazimierz do podważenia wszechwładzy biskupa Zbigniewa Oleśnickiego?
ODP Stary spór między Wielkopolską a Malopolską.
28.Który z możnowładców litewskich, inspirowany przez Oleśnickiego, wszczął z pomocą Tatarów rozruchy na Litwie w 1449 r.?
ODP Książę Michał, syn Zygmunta Kiejstutowicza.
29.Dlaczego Wielkopolanie byli niechętni Oleśnickiemu?
ODP Ponieważ jego wyniesienie do godności kardynała uznali za obelgę wobec arcybiskupa gnieźnieńskiego.
30.Dlaczego w latach 1447, 1448 i 1449 Kazimierz zrywał zjazdy z panami polskimi?
ODP Ponieważ chciał uniknąć potwierdzenia ich przywilejów i przekazania przez Litwę Polsce Wołynia i Podola.
31.Kim była żona Kazimierza Jagiellończyka?
ODP Elżbieta Habsburżanka (Rakuszanka) była córką Albrechta Habsburga.
32.W jakich ziemiach Kazimierz ulokował majątki stanowiące jego wiano ślubne dla żony, Elżbiety?
ODP W ziemi sandomierskiej i łęczyckiej.
33.Kto spośrod członków Związku Pruskiego stał na czele pierwszej delegacji wyprawionej do Kazimierza?
ODP Gabriel Bażyński [von Baysen].
34.Uroczysty wjazd weselny Kazimierza do Krakowa 8 lutego 1454 r. odbył się w godzinie pacierzy kapłańskich zwanych tercją. Co to za pora?
ODP Połowa przedpołudnia.
35.Ile kosztowały weselne rzędy końskie Kazimierza?
ODP 40 tys. czerwonych złotych.
36.Jaka pogoda panowała podczas wjazdu weselnego Kazimierza do Krakowa?
ODP Padał silny deszcz.
37.Co opóźniło uroczystość zaślubin Kazimierza 10 lutego 1454 r.?
ODP Ostry spór Wielkopolan z Małopolanami o to, kto ma udzielić ślubu: krakowski kardynał Oleśnicki czy arcybiskup gnieźnieński.
38.Po co wielki mistrz krzyżacki przysłał podskarbiego Kynsberga na ślub Kazimierza z sumą 50 tys. czerwonych złotych?
ODP Miał je porozdawać królowi i panom polskim, żeby nie przyjmowali posłów Związku Pruskiego.
39.Na co zostało wydane krzyżackie 50 tys. czerwonych złotych, pierwotnie przeznaczone dla Kazimierza i panów polskich w 1454 r.?
ODP Na zaciągi najemników krzyżackich na Śląsku.
40.Kiedy kancelaria królewska opublikowała dokument stwierdzający wlączenie Prus do Polski?
ODP 6 marca 1454 r.
41.Jakie wydarzenie z czasów panowania Kazimierza Jagiellończyka zostało wspomniane w końcówce powieści Henryka Sienkiewicza Krzyżacy?
ODP Zajęcie Malborka przez Polaków w 1457 r.
42.Czy Zbyszko z Bogdańca, bohater Krzyżaków Henryka Sienkiewicza dożył czasów Kazimierza Jagiellończyka?
ODP Tak.
43.Jaka organizacja opozycyjna w Prusach była poprzedniczką Związku Pruskiego? Kiedy powstała?
ODP Związek Jaszczurczy; 1397 r.
44.Co kryło się pod oryginalną nazwą Związku Pruskiego Wieś i miasta?
ODP To, że jej założycielami i członkami byli reprezentanci szlachty i miast.
45.Gdzie i kiedy powołano do życia Związek Pruski?
ODP Na zjeździe wielkanocnym szlachty i miast w Kwidzyniu w 1440 r.
46.Czy Lidzbark Warmiński należał do grona miast-założycieli Związku Pruskiego?
ODP Tak.
47.Jakie stanowisko wobec sporu Związku Pruskiego z Krzyżakami zajął rezydujący w Lidzbarku Warmińskim biskup Franciszek Kuhschmalz? Jakie były tego konsekwencje?
ODP Opowiedział się po stronie Krzyżaków. Wygnano go z miasta.
48.Do którego ze zbuntowanych przeciwko Krzyżakom miast pruskich wkroczył najpierw Kazimierz Jagiellończyk w 1454 r.?
ODP Do Torunia.
49.Kto z członków rodziny dołączył do Kazimierza w Nieszawie wiosną 1454 r.?
ODP Świeżo poślubiona małżonka Elżbieta Habsburżanka.
50.Co wydarzyło się w Cerekwicy na Pomorzu we wrześniu 1454 r.?
ODP Niekarne pospolite ruszenie szlachty wymusiło na królu kolejne przywileje.
51.Kiedy stoczono bitwę pod Chojnicami z udziałem Kazimierza?
ODP 18 września 1454 r.
52.Dlaczego strona polska przegrała bitwę pod Chojnicami?
ODP Krzyżacy posiadali zdolniejszych dowódców i zdyscyplinowane wojska najemne, górujące nad rycerskim pospolitym ruszeniem.
53.Dlaczego Kazimierz Jagiellończyk nieomal popadł w niewolę pod Chojncami?
ODP Ponieważ, mimo iż był kiepskim wodzem, walczył odważnie i próbował odwrócić losy bitwy do końca.
54.Kto podniósł Kazimierza na duchu po klęsce pod Chojnicami? W jaki sposób?
ODP Delegacja miast pomorskich. Proszono, by się nie zrażał i zaoferowano znaczne wsparcie materialne na prowadzenie wojny.
55.Dlaczego w 1454 r. nie powołano pod broń szlachty ziem lwowskiej i podolskiej?
ODP Ponieważ ziemiom tym zagrażał najazd Tatarów.
56.Gdzie Kazimierz werbował najemników podczas wojny trzynastoletniej?
ODP W Polsce, na Śląsku, Morawach i w Czechach.
57.Dlaczego Dania przestała wspierać Krzyżaków po 1456 r.?
ODP Jej flota została pobita przez flotę Kazimierza koło Bornholmu.
58.Kazimierz dysponował flotą kaperską. Co oznacza ta nazwa?
ODP Były to prywatne okręty, które wraz z załogami wynajmowano.
59.Gdzie polska flota kaperska (gdańsko-elbląska) odniosła największe zwycięstwo?
ODP Na Zalewie Świeżym koło Elblaga w 1463 r.
60.Gdzie polscy najemnicy odnieśli decydująve zwycięstwo na lądzie?
ODP Pod Świecinem [nad jez. Żarnowieckim] w 1462 r.
61.Jak nazywał się polski siłacz, który rozbił zwarty szereg wojsk krzyżackich pod Świecinem, łamiąc gołymi rękami kopie?
ODP Paweł Jasieński.
62.Który biskup warmiński ostatecznie poparł Kazimierza w wojnie trzynastoletniej?
ODP Paweł Legendorf. Jego płyta nagrobna jest wystawiona w lidzbarskim zamku.
63.Kiedy podpisano akt zwycięskiego dla Polski II pokoju toruńskiego?
ODP 19 października 1466 r.
64.Dlaczego kopia aktu II pokoju toruńskiego jest wystawiona w lidzbarskim zamku?
ODP Na jego mocy miasto i Warmia stały się częścią Polski na ponad 300 lat.
65.W 1462 r., w trakcie wojny z Krzyżakami, Kazimierz wykorzystał zgon księcia Władysława II, by włączyć do Polski część lennej piastowskiej dzielnicy. Jakiej?
ODP Mazowsza.
65.Jaka przyczyna ekonomiczna spowodowała pogorszenie stosunków Polski ze Śląskiem za czasów Kazimierza?
ODP Konflikt kupców wrocławskich z krakowskimi o prawo do handlu na obu terytoriach.
66.Kim była księżna Zofia, z którą pierwotnie zamierzał ożenić się Kazimierz?
ODP Dziedziczką Pomorza Szczecińskiego.
67.Z jakimi książętami zachodniopomorskimi kooperował Kazimierz?
ODP Erykiem II Słupskim i Bogusławem X.
67.Dlaczego doszło do współpracy Kazimierza z Pomorzem Zachodnim?
ODP Interesom ekonomicznym obu krajów zagrażali Brandenburczycy.
68.W konfliktach z Moskwą Kazimierz i jego przeciwnik wykorzystywali waśnie między różnymi państwami pewnego ludu jakiego?
ODP Między Tatarami.
69.Jakie lenno utraciła Polska na rzecz Turcji pod koniec panowania Kazimierza?
ODP Mołdawię.
70. W ramach rywalizacji z Turcją Kazimierz szukał wsparcia m.in. w Wenecji. Jak nazywał się posłany tam, osiadły w Polsce włoski humanista?
ODP Filippo Buonaccorsi [Kallimach].
71.Italska misja Kallimacha miała też na celu pozyskanie papiestwa dla Polski w wieloletnim sporze z królem Wegier. Podaj jego imię i przydomek.
ODP Maciej Korwin.
72.Jaki skutek polityczny dla Polski miało zdobycie (przez Turków) mołdawskich portów nad Morzem Czarnym w 1484 r.?
ODP Hospodar (książę) Modawii Stefan Wielki złożył Polsce hołd lenny.
73.Odnotowano w kronice pruskiej legendę, że obawa przed Tatarami wywołała w 1486 r. pewien osobliwy skutek. Jaki?
ODP Nie obsiano wcale pól na Kresach.
74.Gdzie w 1486 r. syn Kazimierza Jan Olbracht odniósł zwycięstwo nad Tatarami?
ODP Pod Kopystrzynem na Podolu.
75.Ilu Tatarów ocalało z 9 tys. ordy pokonanej w 1491 r. pod Zasławiem?
ODP 50 Tatarów.
76.Dlaczego stosunki litewsko-moskiewskie uległy pogorszeniu w l. 1471-1472?
ODP Moskwa podbiła sojusznika Litwy: Republikę Nowogrodu Wielkiego.
77.Jakie żądanie panowie litewscy najczęściej stawiali Kazimierzowi?
ODP Chcieli, by stale rezydował na Litwie a Polskę tylko odwiedzał.
78.Gdzie i jakiego dnia miał nastąpić zamach na Kazimierza i jego synów w 1481 r.?
ODP W Kobryniu, w Niedzielę Palmową.
79.Kto i w jaki sposób uchronił Kazimierza przed zamachem w 1481 r.?
Ostrzegł go tapicer, który w trakcie zdobienia komnat na przyjęcie odkrył broń schowaną we framugach.
80.Co było powodem zamachu na Kazimierza w 1481 r.?
ODP Zawiść kilku panów litewsko-ruskich o niezgodną z ich planami obsadę województwa kijowskiego.
81.Kto zastępował Kazimierza Jagiellończyka w Krakowie w trakcie jego pobytu na Litwie w l. 1480-1484?
ODP Jego syn Kazimierz, przyszły święty, patron Litwy.
82.Kiedy, gdzie i w jaki sposób zmarł święty Kazimierz?
ODP W 1484 r., w Grodnie, na gruźlicę.
83.Dzięki czemu, w stosunkach z papiestwem, Kazimierz zyskał prawo obsadzania ważnych urzędów kościelnych w kraju i zatrzymywania części opłat kościelnych?
ODP Poparł papieża Mikołaja V w walce z antypapieżem Feliksem.
84.Jakiego biskupa warmińskiego (późniejszego papieża) Kazimierz nie dopuścił na Warmię za sprzyjanie Krzyżakom?
ODP Eneasza Sylwiusza Piccolominiego [tj. Piusa II].
85.W jaki sposób papiestwo zemściło się na Kazimierzu za spory o kompetencje i dochody w Polsce?
ODP Papież nie zatwierdził II pokoju toruńskiego z 1466 r.
86.Kogo kapituła warmińska obrała biskupem wbrew woli króla w 1467 r.?
ODP Mikołaja Tungena.
87.Jak nazwano wojnę Kazimierza z biskupem Tungenem w l. 1472-1479?
ODP Wojna popia lub księża.
88.Kto napisał traktat prawniczy popierający Kazimierza w sporze z Tungenem?
ODP Jan Ostroróg.
89.Gdzie rezydował zarządzający Prusami Królewskimi naczelny starosta ziem pruskich?
ODP W Malborku; był zarazem starostą malborskim.
90.O co miasto Elbląg spierało się ze starostwem malborskim?
ODP O obfitujace w ryby jezioro Drużno.
91.Jaką ulgą obdarzono wyniszczone wojną Prusy Królewskie po 1466 r.?
ODP Przez wiele lat ludność tamtejsza nie płaciła podatków.
92.Jaki krewny Kazimierza rywalizował z Łukaszem Watzenrode o biskupstwo warmińskie?
ODP Syn króla Fryderyk.
93.W jakich krajach panował najstarszy syn Kazimierza, Władysław Jagiellończyk?
ODP W Czechach i na Węgrzech.
94.Elżbieta Habsburżanka urodziła Kazimierzowi aż 13 dzieci, mimo wad anatomicznych. Co było najbardziej dokuczliwą wadą królowej?
ODP Bardzo silna skolioza boczna.
95.Żonę Kazimierza nazwano matką krolów. Ilu spośród jej 6 synów nosiło koronę?
ODP Czterech: Wladysław, Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt Stary.
96.W Bawarii co kilka lat obchodzony jest wspaniały festyn zwany Weselem Landshuckim, na cześć ślubu księcia Bawarii z córką Kazimierza. Którą?
ODP Barbarą [ur. 1478].
97.Jaka słynna postać została wychowawcą synów Kazimierza?
ODP Kronikarz Jan Długosz [syn Jana i brat 11 innych Janów!].
98.Jaki incydent doprowadził do konfliktu szlachty z mieszczanami w Krakowie w 1461 r.?
ODP Szlachcic Jędrzej Tęczyński pobił ciężko płatnerza Klemensa, za co tłum mieszczan go zlinczował, a następnie król ukarał śmiercią miejskich notabli.
99.Kto zaprojektował i wykonał nagrobek Kazimierza Jagiellończyka na Wawelu?
ODP Wit Stwosz [Veit Stosch], twórca Ołtarza Mariackiego.
100.Co kryje się pod pojęciem klątwa Kazimierza Jagiellończyka?
ODP Podczas badań grobu króla w XX w. nagle zmarło kilku badaczy. Okazało się, że w grobowcu żyły izolowane od 500 lat pleśnie; wdychanie ich zarodników spowodowało zawały lub wylewy u osób chorych na serce lub nadciśnienie. Sprawa stała się sławna na świecie, gdyż skojarzono ją z egipską klątwą Tutenchamona.

Nawigacja

Szkolny zestaw podręczników

Artykuły i materiały

Pani Profesor Czesława Botulińska – wspomnienie

Lidzbarskie liceum wyróżnione

Aktualności

Kontakt

Galeria zdjęć